Khơi dòng kỷ niệm

 

Như vậy là em đã bỏ cha con anh đến nay gần tròn một tháng!

 

Mỗi lần đốt nhang trên bàn thờ, nhìn ảnh em lung linh trong khói, nhìn tàn nhang vươn vãi mà thấy lòng quặn thắt. Hình hài đó, nét mặt đó, ánh mắt, đôi môi, mái tóc . . . đó, tất cả đều trở thành tro bụi. 

Những bức ảnh lúc còn bé khi em học trường Providence của mấy soeur ngây thơ, nụ cười hồn nhiên như đón nhận cả Thiên đường trần gian vào lòng. Bức ảnh em làm phù dâu, với bó hoa trên tay, điệu hạnh, mơ mộng như nghĩ đến một tương lai hạnh phúc đang đón chờ. Người "Hoàng Tử" em đặt cả lòng tin yêu . . . may mắn thay, người đó là anh! Bức ảnh em ngã đầu vào vai anh lúc anh vừa ra trường Võ Bị là bức ảnh mình ăn ý nhất, vậy mà khi bỏ xứ ra đi mình không mang theo như mình đã bỏ quên cả quá khứ và những gì đẹp nhất của cuộc sống lại phần đất thân yêu. Sau này Cô Út ở VN gởi bức ảnh sang, hai đứa mình nhìn nhau và nhìn hình để so sánh cuộc sống phong sương đã thay đổi vóc dáng mình đến cỡ nào. Anh định treo bức ảnh này ở phòng ngoài; em lại thích treo trong phòng ngủ vì em không muốn "phô trương". Anh chìu em. Nhưng nay anh mang ra phòng gia đình vì không còn ai cản ngăn anh nữa!   Bức ảnh mình đi họp Võ Bị tân niên cách nay mấy chục năm, anh mặc quân phục kaki vàng cầu vai alpha đỏ như nhắc nhở đến thời kỳ đang yêu mà anh đã viết bao nhiêu bức thư, bao nhiêu bài thơ ca tụng tình yêu hai đứa gởi về em từ miền Cao Nguyên ĐàLạt. Những bức ảnh đi Âu Châu. Những bức ảnh đường trường xa cả nhà cà rịch cà tang trên chiếc xe truck cũ kỹ có gắn camper top trên chuyến đi sang LA, vừa-đi-vừa-nấu-vừa-ăn, và lúc về ghé qua Grand Canyon sống mấy ngày với thiên nhiên hùng vĩ để cảm nhận được sự nhỏ bé của con người trước sự bao la của vũ trụ. Những bức ảnh chụp cả gia đình trên skyline drive đầu Thu ở rặng Appalachan Mountains trên đường từ Harrisonburg, Virginia đi Washington DC trong những năm đầu tiên đến Hoa Kỳ. Những bức ảnh chụp ngày mình được nhà thờ cho chiếc xe Studerbaker, anh vội vã đưa em và các con vượt trăm dặm đường lên D.C. để coi đoàn xiệc Ringling Brothers Circus, điều mà anh mơ ước là các con được hưởng những thú vui không tìm được ở quê nhà. Bao nhiêu bức ảnh, bao nhiêu trăm ngàn lần nhiều hơn kỷ niệm dâng đầy! Đâu đâu anh cũng thấy dáng em. Đâu đâu anh cũng nghe tiếng nói em, giọng cười và ánh mắt em rạng rỡ. Ôi làm sao anh viết hết, kể hết, tóm lượt hết cuộc đời em, trong những giây phút ngắn ngũi phù du này. 

Hình ảnh em hao mòn bao nhiêu lúc bệnh hoạn, thì anh càng yêu thương em thêm bấy nhiêu!  Chỉ vì em đã cho anh và các con tất cả những gì mà người vợ, người Mẹ, có thể cho và hy sinh mà không cần được trả. Tuổi đời đã làm tiêu hao tế bào trong em, đã biết đó là lẽ tự nhiên của trời đất. Nhưng chính sự hy sinh, cực khổ làm em sanh bệnh tật và héo hắt hơn. Nhất là những ngày tháng cuối đời, em như ngọn đèn leo lét. Đau lòng thay khi anh và con không làm gì hơn những gì mình có thể làm. Anh cầu xin Ơn Trên phò hộ em được lành bệnh, anh đã phát nguyện tự cạo đầu trước bàn thờ Phật. Khi trở vào bệnh viện anh đưa đầu cho em rờ. Nhìn ánh mắt em ngạc nhiên, anh giải thích là chỉ muốn làm giống như em. Em không còn nói được thành lời, không còn diển đạt được tư tưởng mạcch lạc, nằm im bất động để cho con bệnh hoành hành gậm nhấm em cho đến giây phút cuối. Đau buồn hơn là em ra đi không một lời trăn trối, chỉ trừ giọt nước mắt anh chặm trên khóe mắt em trong giờ phút lâm chung đã nói lên cả niềm cay đắng cho một đời người. 

Khi sanh ra đời, cũng giọt nước mắt và tiếng khóc oe oe đầu tiên là niềm vui sướng, hân hoan cho cả gia đình. Giọt nước mắt long lanh, trong trắng chưa đượm ưu buồn. Còn nay, cũng giọt nước mắt, thầm lắng, len lén ươm ra từ khóe mắt khi từ giả cõi đời đã làm tan nát cõi lòng của anh, con, cháu và những người còn lại. Giọt nước mắt chứa đầy u uẫn, đau khổ của một đời người. 

Từ nay em vĩnh viễn xa anh và các con, nhưng em vẫn luôn luôn ở trong lòng anh và các con từ khi ánh sáng đầu ngày, cho đến khi hoàng hôn tắt nắng; từ khi ngọn đèn nổi lên tiếp nối ánh Thái Dương cho đến khi hình hài anh gói gọn trong bóng đêm; từ miếng ăn cho đến giấc ngủ; từ những nơi mà em đã từng đi qua. Đâu đâu hình ảnh em cũng trải dài, ăn sâu vào thâm khảm chẳng những trong gia đình mà cả bạn bè thân sơ. Em đã để lại anh một gia tài kết sù không thể dùng đơn vị đo lường để đánh giá, đó là ba đứa con nhờ em mà khôn lớn nên người. Em đã để lại cho đời cái tánh ăn ngay nói thẳng, nhưng rộng lòng bao dung.

Ngày tang lễ, mấy người bạn thời thơ ấu đã kể lại mớ kỷ niệm với em, những thứ mà đến giờ phút chót anh mới biết. Gặp mấy người bạn đồng hương nhắc lại những kỷ niệm với em mà anh chưa từng nghe. Thôi bà con, anh chị, hãy giữ mớ kỷ niệm riêng tư kia như chút quà lưu niệm mà em để lại cho từng người trên trần thế. Cũng như với anh, mình thường hay dùng tiếng lóng để chỉ những gì khó nhớ mau quên vì tuổi đời chồng chất, như khi nói "Con Tao, Con Tao" là mình hiểu ngay đó là tên bóng rỗ Allen Iverson, hay khi nói "Con Xí Xọn" thì mình hiểu ngay là ai rồi và vân vân, mỗi thứ mang một giai thoại hoặc anh, hoặc em đặt ra . . . Chỉ có Trời mới hiểu ngoài hai đứa mình thôi. Các tiếng lóng này rồi sẽ mai một như em, như anh một ngày nào đây!   Ngày tang lễ, anh và các con rán lo chu tất, nhưng tất cả những gì anh và con tiễn em lần chót cũng không đáng gì so với sự hy sinh to lớn, so với "Lòng mẹ bao la như biển Thái bình rạt rào" mà em đã ban cho các con. Bà con đồng hương, anh em đồng môn, đồng khóa của anh, bà con xa gần mỗi người góp một bàn tay để tiễn em lần cuối. Tang lễ được diển ra trong bầu không khí yêu thương để đưa em về căn nhà năm xưa sau 67 năm trời xa cách, là nhờ công mỗi người góp một bàn tay. Buổi tang lễ của em như dấu chấm hết của một thiên trường ca được viết bằng cả đời người, và rồi cuộc đời em để lại là mớ tro chứa không đầy lọ đựng hài cốt, là một mớ hình ảnh được gói gọn trong hai cuốn album lưu niệm cho anh, cho con, cho bè bạn để nhìn khi buồn nhớ!

Ôi! Cuộc đời sao lại giản dị có vậy thôi ư! 

Ngắn hơn cả tiếng thở dài!

Anh đã nói đến tiễn biệt, 

Anh đã nghĩ đến tống biệt, 

Anh đã biết là có ngày mình phải chia tay,

Ai đi trước, ai đi sau? Giờ này anh mới biết và nay anh vẫn chưa cảm nhận được hết nỗi đau thấm thía đang gặm nhấm lòng mình. "Đau khổ" không do kinh nghiệm, không học được trong sách, không đo lường bằng đơn vị, không đánh giá được bằng biểu đồ, không so sánh được từ người này với người khác mà, "Đau Khổ" phát xuất từ con tim, từ khối óc tích lũy bao nhiêu kỷ niệm với nét đặc thù, là dấu ấn riêng cho từng người không diễn được thành lời, không viết được thành văn, không kết lại thành thơ . . . và không có mẫu tự nào có thể ghép nối để diễn tả hết được. 

Mấy đứa con rán đúc kết cuộc đời CON NGƯỜI của Mẹ chúng trong 12 phút slide show ngắn ngũi để tưởng niệm người Mẹ thân yêu được trình chiếu trong mấy ngày tang lễ. Đứa con lồng vào đó hai bài nhạc đệm "Mẹ Tôi" và "Bông Hồng Cài Áo" là hai bài Mẹ chúng thích nhất. Anh đã hát cho em nghe không biết bao nhiêu lần từ nhà riêng đến hội trường, đến những ngày đêm đường trường dong ruỗi. Anh đã hát cho em nghe từ khi còn sống ở quê Mẹ Việt Nam, đến khi lưu lạc đói khát tại trại tỵ nạn ở Mã Lai, cho đến Hoa Kỳ vùng đất hứa. Lời ca không thay đổi, người hát không thay đổi, nhưng mỗi lần cất tiếng hát như mang sắc thái, tâm trạng buồn vui khác nhau . . . cho đến mấy ngày tang lễ này khi hai bài hát được lồng trong slide show được trình chiếu, thì y như là Khúc Kinh Cầu để tiển biệt em về cõi Vĩnh Hằng. 

Đám tang em có đủ mặt bà con xa gần, bằng hữu cũ mới, đồng hương nơi em và anh đã chào đời đến tiễn đưa em lần cuối. Bông hoa muôn màu, muôn sắc từ Úc, Canada, Europe, Việt Nam và nhiều nơi ở Hoa Kỳ gởi về vá đầy ba bên vách nhà quàn, tạo thành tấm thảm muôn hồng nghìn tía để đưa em "Trở Về Mái Nhà Xưa". Khi sanh tiền em hay "kê" anh là quá ư "Nhà binh", lúc nào cũng trồng hoa từng loại, từng màu, đồng nhất như khoác bộ đồng phục cho khu vườn, sân trước, sân sau, thiếu hẳn tươi mát linh động. Anh chìu em, trồng hoa theo ý em muốn, và từ đó khu vườn nhà chúng ta là tấm thảm gồm muôn hoa kết hợp, mình thấy lòng vui hơn, cuộc sống thấy điệu đàng hơn, và cảnh sắc nhân tình hình như cũng hoà hợp thắm thiết hơn. 

Giờ đây, không còn ai trách móc, châm biếm, giận hờn, chia xẽ buồn vui cùng anh. Anh thèm tất cả những thứ đó. Có hôm anh mua được món hàng tốt, giá rẽ, như thay bốn cái lốp xe mới, anh muốn khoe với em, nhưng em đâu còn nữa. Anh thấy nghẹn ngào! Cả những thú vui buồn nhỏ nhoi này, từ nay anh không được chia xẽ cùng em. Anh không được nhìn thấy ánh mắt em như sợ hãi nhìn anh khi lúc em vì quá bệnh không kiểm soát được các công việc căn bản của con người.  Anh nhớ hoài ánh mắt đó, em có biết không? Tại sao em phải sợ, anh đã hứa là lo cho em làm tất cả những gì để em được thoái mái trong suốt cuộc đời còn lại của em. Vậy mà em cũng bỏ anh mà đi. Giờ này, viết những dòng chữ ghi lại cuộc đời chúng ta, ghi lại những ngày tháng cuối trị liệu cho em, anh vẫn còn cảm thấy như có điều gì chưa trọn. Cuộc sống chúng ta đến giờ này vẫn còn những điều em mơ ước vẫn chưa thành. Anh cảm thấy như bất xứng, đau lòng khi phải lấy tên em ra khỏi những giấy tờ mà mình đứng tên chung. Nhưng xả hội là như vậy, anh còn bị ràng buộc vào các luật đời phải thi hành. 

Còn em, làm sao được bây giờ khi số phận đã an bài! Thôi thì, em hãy nhẹ bước hồng trần, những đóa hoa kia sẽ kết thành mống cầu ngũ sắc, sẽ là thành tấm thảm làm bước chân em thêm nhẹ nhàng êm ái.

 

 

Năm nay, trưa Hè oi ã hơn mấy năm trước. Đang ngồi nhớ em mỗi sáng, nhìn ra vườn sau nhà như mình vẫn thường ngồi mỗi sáng khi em còn sanh tiền, bỗng dưng con chim Cardinal trống bay đến đậu trên cành cây bên cửa sổ. Con chim Cardinal mái đâu không thấy! Phải chăng anh là con chim cô đơn kia! Anh liên tưởng đến bài thơ được viết cách nay không lâu, khi chúng mình ngắm đôi chim Cardinal sau nhà có đoạn :

    

 

và để rồi:

 

 

(Đôi chim Cardinal vườn sau, tháng 2-2008)

 

Âu! Phải chăng đây là câu than thân mình, vì hôm nay chỉ còn một con Cardinal trống trở lại mà thôi!!!!

Bạn bè, khuyên anh nên ra ngoài để vơi đi nỗi buồn. Nhưng mỗi bước anh đi, mỗi hình ảnh anh bắt gặp, đều mang theo niềm nhung nhớ, như hình ảnh hai vợ chồng già người chồng đẩy xe lăn đưa vợ đi ăn. Anh chỉ mong có vậy mà không được! Anh muốn được như cặp vợ chồng trẻ kia vừa rời convenience store trên tay xách hai bịch nước đá trong buổi trưa hè oi ã. Vì anh đoán họ sẽ đi picnic đâu đó! Mà chỉ năm ngoái đây thôi, mình có một buổi picnic với bà con đồng hương thật vui. Em và mấy bà xúm lại chế nhạo khi thấy anh xách chổi đi dọn dẹp. Thế mà, nay cũng lại là giấc mơ. 

Em có đó rồi vụt mất như không! Như ngôi sao băng hà mới lấp lánh trên bầu trời rồi biến mất khỏi vũ trụ. Giờ đây, anh đâm nghi ngờ cả những điều trông thấy, những vật thể sờ mó được vì không còn biết thực hư, chưa biết còn mất lúc nào. Cái ranh giới giữa chân giã mơ hồ như mộng mị. Anh vẫn nghĩ đến cái nguyên ũy của một thực thể hiện hữu. Từ đâu đến và sẽ đi về đâu. Cuộc đời con người phải chăng như tinh thể nước của giọt nước mắt khi mới chào đời, và lúc từ giả cõi đời. Được chuyển thể từ lỏng, sang thể rắn, sang thể hơi, không theo thứ tự nào, hoà hợp cùng vũ trụ trong một vòng tròn quỹ đạo để rồi trở về đích điểm tái sinh như Thuyết Luân Hồi của nhà Phật?!         

 

Dạo này cứ khoảng bốn năm giờ sáng là thức giấc, lục đục trong bếp như trước đây anh vẫn thường nghe tiếng em khua động lúc ban mai, vì em có thói quen thức sớm, còn anh có tật ngủ trưa. Anh vẫn pha ly càphê sửa đầu ngày chia hai, một nữa thêm đá cho em, còn nữa kia anh nhâm nhi cả ngày chưa hết. Anh ăn uống có vẽ ít hơn. Nhưng cho dù món ngon hay dở anh vẫn để phần cho em như mình đã từng chia xẽ ngọt bùi suốt bốn, năm chục năm qua. Trưa thì em cũng có nước mát để uống, khi bên ngoài nóng nực, oi bức.   Cứ mỗi lần cúng Thất em về thì đồ chay đầy nhóc tủ lạnh, vì mấy chị bạn, togo tất cả đồ cúng còn lại để anh và con mang về ăn lần vì không ai nấu nướng. Chiều chiều thì các anh chị khác lại mang nào dưa mấm, nào dưa chua . . . để anh ăn dần. Anh cảm thấy cay cay nơi khóe mắt khi nhận những sự ưu ái, lo lắng này của bà con. Từ nay anh như con gà trống cô đơn, không còn ham khoe tiếng gáy, vì không còn ai nghe. Dù có tìm được con trùng non, cũng đành nuốt vội một mình vì không có ai san xẽ. 

Thật không dè cuộc sống của anh thay đổi nhanh như vậy kể từ khi mất em. Anh không nghĩ tới, hay anh không dám nghĩ tới. Anh chấp nhận, mong thời gian giúp anh khuây khỏa. 

Viết đến đây, cũng quá khuya. Nghe tiếng động ngoài phòng của thằng Út. Anh bảo:

- Chừng nào con đi ngủ, nhớ nhắc Ba nghe! 

- Sao vậy Ba?

- Ừ, nếu con không nhắc, Ba sợ cứ ngồi viết lách rồi quên ngủ đó thôi.

- Thì Ba ngủ đi, con cũng đi ngủ đây khuya rồi, mai còn phải đi làm.    

 

Anh nghe lời con, vào giường cố dỗ giấc ngủ muộn. Thu mình dưới chiếc chăn cô đơn, bên tai văng vẳng câu "Nam Mô A Di Đà Phật, Nam Mô A Di Đà Phật . . . " trầm bỗng, phát ra từ chiếc máy tụng kinh trên bàn thờ em nghe rõ mồn một trong đêm khuya thanh vắng.